18/06/2025
Trọng lượng là khái niệm dùng để thể hiện độ lớn của trọng lực tác động lên 1 vật. Theo quy ước quốc tế, đơn vị đo trọng lượng là Niu tơn, ký hiệu N. Bài viết sẽ giới thiệu chi tiết hơn trọng lượng là gì và công thức tính trọng lượng chính xác nhất hiện nay.
Trọng lượng là gì?
Trọng lượng là khái niệm dùng để thể hiện độ lớn của lực tác động lên 1 vật. Trong hệ thống đo lường SI, đơn vị đo trọng lực được quy ước là Newton (N).
Thông thường, người ta sẽ sử dụng cân lò xo hoặc lực kế lò so để đo trọng lượng của một vật. Về nguyên lý, khi treo 1 vật vào lực kế lò xo, một lực căng do vật đó tác động lên lò xo sẽ xuất hiện, và giá trị của lực này chính là trọng lượng của vật được treo.
Đây là một khái niệm quan trọng trong vật lý và khoa học tự nhiên, đặc biệt là trong các lĩnh vực như: cơ học, thiết kế kỹ thuật, thiết kế cơ khí,…
Trọng lượng là khái niệm thể hiện độ lớn của lực tác động lên 1 vật thể nào đó
Đơn vị đo trọng lượng là gì?
Trong hệ thống đo lường quốc tế SI, quy ước đơn vị đo trọng lượng là Newton, ký hiệu: N. Để tính trọng lượng của một vật, bạn cần biết được khối lượng của vật và gia tốc trọng trường tại vị trí đó.
1 Newton sẽ tương đương với lực cần thiết để đảy một vật có khối lượng 1 kilogan (kg) với gia tốc 1 mét (m) trên giây bình quân vuông (m/s2).
Công thức tính trọng lượng của một vật
Công thức chuẩn để tính trọng lượng của 1 vật cụ thể như sau:
P = m*g
Trong đó:
- P: Trọng lượng (N)
- m: Khối lượng (kg)
- g: Gia tốc trọng trường (m/s2)
Hiểu đơn giản như sau:
Trọng lượng (N) = Khối lượng (kg) x Gia tốc trọng trường (m/s2)
Ví dụ: Bạn cần tính trọng lượng của 1 vật nặng 1kg, đặt trên bề mặt trái đất (nơi có gia tốc trọng trường khoảng 9.8m/s2), thì trọng lượng của vật đó sẽ được tính như sau:
Trọng lượng (N) = 1kg x 9.8m/s2 = 9.8 N
Lưu ý: Một vật có khổi lượng không đổi dù thay đổi vị trí của vật. Tuy nhiên, trọng lượng của vật sẽ thay đổi vì khi thay đổi vị trí, gia tăng trọng trường cũng sẽ thay đổi.
Công thức tính trọng lượng phụ thuộc vào khối lượng của vật và gia tốc trọng trường tại vị trí đặt vật
Công thức tính một số loại trọng lượng phổ biến
Trọng lượng của chất rắn
P = m*g
Trong đó:
- P: Trọng lượng (N)
- m: Khối lượng của vật (kg)
- g: Gia tốc trọng trường tại vị trí cụ thể (m/s2)
Trọng lượng của chất lỏng
Trọng lượng chất lỏng = Khối lượng x Mật độ x Gia tốc trọng trường
Trong đó:
- Trọng lượng chất lỏng là lực hấp dẫn giữa Trái Đất và chất lỏng (N).
- Khối lượng là khối lượng của chất lỏng (kg hoặc g).
- Mật độ là mật độ của chất lỏng (kg/m³).
- Gia tốc trọng trường là gia tốc trọng trường tại vị trí cụ thể (m/s²).
Trọng lượng của chất khí
Trọng lượng chất khí = Thể tích x Khối lượng riêng x Gia tốc trọng trường
Trong đó:
- Thể tích được đo bằng đơn vị m³ hoặc lít.
- Khối lượng riêng của chất khí được đo bằng đơn vị kg/m³.
- Gia tốc trọng trường thường xem là gần bằng 9.8 m/s² trên bề mặt Trái Đất.
Phân biệt trọng lượng và khối lượng
Trong lượng và khối lượng của một vật là 2 khái niệm thường đi liền với nhau và hay bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, 2 khái niệm này có những sự khác biệt nhất định. Cụ thể như sau:
Tiêu chí |
Trọng lượng |
Khối lượng |
Khái niệm |
- Chỉ cường độ của trọng lực tác động lên vật - Phụ thuộc vào khối lượng của vật và gia tốc trọng trường. Trọng lượng của vật có thể thay đổi tùy vị trí đặt vật nếu khối lượng của vật không đổi |
- Thể hiện cân nặng của một vật. - Luôn cố định dù thay đổi bất kỳ địa điểm nào |
Đơn vị đo |
Newton (N) |
Kg, tấn, tạ, yến, gam, mg,… |
Công cụ đo |
Lực kế |
Cân điện tử, cân đồng hồ, cân móc treo,… |
Cách ứng dụng trọng lượng trong thực tế
Trọng lượng là một khái niệm quan trọng, được sử dụng phổ biến trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, từ sản xuất kinh doanh đến đời sống thường nhật. Một số ứng dụng có thể kể đến như:
- Xác định cân nặng cá nhân: Đo lường trọng lượng của con người, từ đó theo dõi sức khỏe hàng ngày. Đặc biệt, trọng lượng được dùng trong việc đánh giá chỉ số cơ thể BMI, từ đó xác định tình trạng dinh dưỡng của một người.
- Ứng dụng trong kỹ thuật và xây dựng: Tính toán tải trọng, đảm bảo tính ổn định, an toàn của các công trình xây dựng
- Ứng dụng trong công nghiệp và sản xuất: Kiểm tra và đo lường khối lượng của các sản phẩm trong quá trình sản xuất, đặc biệt là trong ngành thực phẩm, dược phẩm và các sản phẩm công nghiệp khác
- Thể thao và thể hình: Đo lường cường độ tập luyện, theo dõi sự tiến bộ của vận động viên và xác định các chỉ tiêu quan trọng như trọng lượng cơ bắp, mỡ thừa,…
- Khoa học và thí nghiệm: Đo lường và kiểm tra kết quả các thí nghiệm trogn vật lý, hóa học và sinh học
- Chăm sóc sức khỏe: Đo lường trọng lượng của người bệnh trong các cơ sở y tế, theo dõi chỉ số trọng lượng liên quan đến sức khỏe bệnh nhân
- Ngành công nghiệp nặng: Xác định khối lượng container, hoàng hóa trong vận tải, logistics,…
Trên đây là các thông tin cơ bản về khái niệm trọng lượng là gì cũng như một số công thức tính trọng lượng phổ biến, chính xác nhất được áp dụng trong khoa học và cuộc sống. Hy vọng những thông tin trên mang lại kiến thức hữu ích cho bạn!
Từ khóa liên quan: Trọng lượng, khái niệm trọng lượng, công thức tính trọng lượng, trọng lượng và khối lượng, trọng lượng riêng là gì, ký hiệu của trọng lượng, đơn vị đo trọng lượng,...
0 nhận xét